JOGA – UNIA, JEDNOŚĆ, ZJEDNOCZENIE, POJEDNANIE
Yoga (czyt. Joga) jest staroindyjską sztuką, mającą dopomóc człowiekowi odpowiedzieć na odwieczne zaproszenie Najwyższego, Brahmana, do pełnego poddania się i zjednoczenia z Nim na płaszczyźnie fizycznej, psychicznej i duchowej. Jest ona ścieżką, z pomocy której może korzystać każdy, niezależnie od wyznawanej religii czy światopoglądu. Jedną z kilku autentycznych szkół yogi jest hatha joga. U jej podstaw leży przekonanie, że podróż ku Najwyższemu rozpoczyna się od ciała i umysłu. Ucząc się usprawniać i ujarzmiać ciało i umysł, a jednocześnie sprawdzać własnymi zmysłami rzeczywiste postępy, nabiera się coraz większego zaufania, wysubtelnia postrzeganie oraz kontakt ze swoim wnętrzem. Takie mocne i trzeźwe, a zarazem pokorne “stawanie na własnych nogach” już na początku rozwoju duchowego, pozwoli uniknąć wielu niebezpieczeństw, którym niestety często ulegają ludzie chcący bez mocnych fundamentów moralnych i fizycznych zgłębiać techniki oddechowe czy medytacyjne albo magię. Jedną z głównych praktyk Hatha Joga/h są asany (Aasanas) – czyli pozycje, których wykonywanie udoskonala i wzmacnia nasze zdrowie, siłę i sprawność. Istnieje bardzo wiele asan jednak znaczenie mają ich archetypowe, wzorcowe ideały, a tych jest kilkadziesiąt. Niektórzy mówią, że jest ich tyle, ile stworzeń na ziemi jednak wzorcowo użytecznych form czy typów asan, ideałów asan jest dokładnie 84 i ani jednej więcej. Yogin, który pełen pokory i szacunku przybiera swym ciałem rozmaite kształty uczy się poznawać lepiej siebie oraz cały wszechświat oraz rozwija z czasem cudowne moce i możliwości duszy, wyższej jaźni, czyli Aatmana. Najistotniejszy jest proces dążenia we właściwym kierunku, ćwiczenia aby osiągnąć każdy z wzorców doskonałej asany!
Yoga (Joga) jest nauką i sztuką zajmującą się związkiem indywidualnej duszy (Aatmana) z Bogiem. W tradycji Jogi natura Boga (Brahmana) jest opisana jako sat-chit-ananda, gdzie sat oznacza mądrość i prawdę, chit (czyataj: ćit) ponadczasową świadomość, a ananda (Aananda) szczęście i błogość. Indywidualna dusza Dźivatman (Jivaatman) ma dokładnie tą samą naturę sat-chit-anandy co Bóg, Brahman (Elohim). Ale przez identyfikowanie się z ciałem zapomina człowiek o swojej prawdziwej naturze, o boskiej duszy, o Aatmanam. Cierpienie i brak satysfakcji jest początkiem kryzysu lub duchowejpodróży duszy, która szuka odpowiedzi na pytanie: kim jestem? Wreszcie osiąga punkt, w którym to pytanie staje się głównym motywem życia i powodem do szukania duchowych praktyk. Wszyskie metody szczegółowe yogi zgadzają się, że celem jogi jest doświadczenie boskości w formie prawdy świadomości i miłości. Po przez to, że się różnią, dają możliwość rozwoju joginom o różnych temperamentach i upodobaniach. W rzeczywistości istnieje jedynie jedna Joga, a na Zachodzie powstaje jej tyle mutacji z uwagi na elementarną nieznajomość przedmiotu i braki w edukacji na temet Yogi, stąd z pozoru odmienne szkoły, ścieżki czy style, bedące pokazem niewiedzy i nieuctwa twórców tych autorskich metod. Trzeba to jasno powiedzieć, że autorskie kursy ze zwariowanymi dyplomami to jedynie cząstkowe wprowadzenia w obszerny temat całej Yogi, obrazujące inne kawałki, zwykle też mniej lub bardziej zdeformowane, gdyż liderzy kursów pod hasłem Joga są na etapie Nauczania Początkowego lub wręcz Przedszkolnego. Prawdziwa Joga/h zaczyna się od INICJACJI, dlatego należy pytać rzekomych yoginów i yoginki od kogo otrzymali Śaktipatam, Inicjacyjny i Wtajemniczający przekaz pierwszego chociaż stopnia w Joga/h.
Joga która zajmujemy się w krajach Zachodu, Europy to głównie Hatha Joga. Jest ona fragmentem metod całej wielkiej Yogi, jednym z 12 autentycznych strumieni nieprzerwane przekazu pochodzącego z dalekiej przeszłości, której zasady przekazał chociażby Ryszi Patańdźali (Patanjali) w ośmiu punktach Ashtanga Joga/h:
1. Yama | \ | uniwersalne zasady etyczne |
2. Niyama | / | |
3. Asana | \ | ćwiczenia fizyczne i oddechowe |
4. Pranayama | / | |
5. Pratjahara | – | sublimacja zmysłów |
6. Dharana | – | Skupienie i koncentracja, zogniskowanie |
7. Dhjana | – | Medytacja i kontemplacja, sublimacja świadomości |
8. Samadhi | – | Ekstaza światłości, oświecenie, urzeczywistnienie; |
Ideą ćwiczeń Hatha Yogi jest zharmonizowanie naszej energii życiowej, słonecznej i księżycowej. Jeśli HA (Pingala) oznacza energię aktywną, gorącą, słoneczną, męską, to THA (Ida) pasywną, zimną, księżycową, kobiecą. HATHA jest stanem równowagi i harmonii wewnętrznej. Dlatego po ćwiczeniach odczuwany jest stan pełen spokoju i równowagi, a jednocześnie wypełnienia energią i radością życia. Człowiek od nowa uczy się jak funkcjonują jego układy wewnętrzne, mięśnie, skóra i narządy. Zaczyna rozumieć skąd bierze się stres, ból, napięcie i złe samopoczucie. Rezultaty nie przychodzą natychmiast, a przemiany są stopniowe, ale obejmują jednocześnie ciało i umysł.
CZYM JEST HATHA JOGA?
Słowo Hatha składa się z dwóch słów ha oznaczjącego słońce i tha oznaczjącego księżyc. Symbolika tej nazwy jest podobna do znaczenia yin (ida) i yang (pingala). Praca z ciałem jest punktem wyjściowym do pracy nad sobą. Praktyka hatha-yogi opiera się na ćwiczeniu asan (Aasana), czyli postaw ciała, których celem jest jego uelastycznienie, wzmocnienie i oczyszczenie, a także uspokojenie umysłu i zapanowanie nad nim. Temin hatha-joga jest czasami stosowany jako synonim radźa yogi, chociaż jako hatha-yogę rozumie się opacznie przeważnie tylko dwa z ośmiu stopni radźa yogi, a mianowicie: asana (Aasana) i pranajama (praanaayaamah). Asana jest częścią jogi, polegającą na wykonywaniu określonych pozycji, czyli postaw i pozycji ciała. Ćwiczenia te harmonizują ciało i umysł człowieka. Ciało sztywne i napięte należy rozciągnąć i rozluźnić, ciało zbyt rozluźnione należy wzmocnić. Hatha-yogini na początku obok asan uprawiają także pranajamę, czyli ćwiczenia oddechowe, mające oczyszczać mózg oraz resztę ciała z toksyn. Panowanie nad oddechem ściśle związane jest z panowaniem nad emocjami, wsłuchaniem się we własny organizm i wyciszeniem.
Yogini pokazują, że hatha joga pomaga zwalczyć bóle głowy i stawów, ułatwia łagodne przejście czasu przekwitania, leczy depresję i pomaga zrzucić nadwagę. Asany wpływają na siłę mięśni, ścięgien, układ krwionośny, system nerwowy, jak również na umysł i psychikę. Asany wymagają skupienia na oddechu, który wpływa na pracę serca, a to wspomaga ukrwienie organizmu i procesy metabolizmu. Joga/h mówi, że ciało i umysł są połączone ze sobą i wzajemnie na siebie oddziaływują. Stan umysłu wpływa na stan ciała, ma w nim swoje odzwierciedlenie. Jednocześnie, stan ciała wpływa na stan umysłu. Nie można bezpośrednio wpływać na stan umysłu, ale można wpływać nań pośrednio, poprzez praktykowanie asan (Aasanas). Jeżeli problem umysłu jest w ciele odzwierciedlony poprzez przykurcz (np. pod kolanami, bardzo powszechny), to przepracowując problem przykurczu przepracowujemy również problem naszego umysłu. Joga/h to także w ogólności jeden z sześciu wedyjskich (tzn. uznających autorytet Wed, Veda) systemów filozofii indyjskiej. Pewne odpowiednie podstawowe ćwiczenia jogiczne stosuje się również w buddyźmie w praktykach tantry oraz dzogczen (tybetańskiej tantry) w celu rozwoju duchowego, np. dla rozpoznania natury rzeczywistości (sanskryt. Śunyata). Buddyzm zresztą powstał jako religijny synkretyzm szkół dla których Joga/h była główną metodą rozwoju wewnętrznego i pracy nad sobą! Joga zajmuje się związkami między ciałem, umysłem, świadomością i duchem.
Będąc mocnym antidotum przeciwko stresom współczesnego codziennego życia, Joga jest praktyczną filozofią stawiającą jako cel zjednoczenie ciała, umysłu i ducha dla zdrowia i pełnego spełnienia w życiu. Zdrowe i giętkie ciało można rozwijać przez praktykę Aasan – pozycji yogi. Te stosunkowo łatwe ćwiczenia specjalnie wybrane dla początkujących, pracują na rzecz wszystkich układów fizjologicznych ciała i łagodząc napięcia mięśni, stymulują krążenie i rozwijają zdrowie. Korzyści nie są tylko fizyczne: gdy wykonujesz pozycje po mistrzowsku wprowadzasz techniki relaksu, kontrolę oddechu, możesz odkryć, że Joga daje moc uspokojenia umysłu, wzmacnia koncentrację i daje możliwość zmagania się z napięciem. Joga jest pełnym systemem osobistego rozwoju, wspierającym całkowite fizyczne i duchowe dobre samopoczucie. Joga jest filozofią, nauką i sztuką, zarówno humanistyczną jak i precyzyjnie scientystyczną. Sprawdzona przez wieki oferuje wewnętrzny spokój i możliwość stanięcia twarzą wobec wszelkich współczesnych problemów życiowych i społecznych. Możemy powiedzieć, że joga sprawdza się zarówno w życiu praktycznym jak i kieruje naszą uwagę na odejście od brutalności i gwałtu, nieuczciwości i chciwości. Systematycznie praktykowana, również w zaciszu i wygodzie domu, czyni osobę silną fizycznie, moralnie i umysłowo, co sprawia, że jej postawa wobec życia jest bardziej pozytywna i tolerancyjna. HATHA JOGA albo NATHA SAMPRADAYA to najbardziej znana szkoła panindyjskiej yogi precyzyjna i dynamiczna. W czasie zajęć nauczyciel tej linii przekazu będzie przypominał o oddychaniu, przykładając uwagę do ułożenia stóp, rąk, kręgosłupa, czy miednicy. Autentyczna joga nie stosuje pseudo pomocy takich jak paski, klocki, liny, gdyż raczej utrudnia to uzyskanie efektów niżli pomaga. Joga cieszy się uznaniem również z powodów terapeutycznych zastosowań, a instytuty, centra i ośrodki yogi Natha Sampradaya przyciągają uczniów z całego świata, z powodu wysokiej jakości nauczania.
W rozumieniu wielu ludzi Joga ujmowana jest jako forma religii oraz filozofii. Pamiętać jednak należy, iż jest ona czymś więcej – jest umiejętnością współżycia w pełnej harmonii z samym sobą oraz otaczającym światem. Tym samym Yogę traktować należy jako naukę doskonalenia samego siebie. Jest wiele powodów dla których rozpoczynamy praktykować Joga/m (Unifikację):
→ jedni traktują ją jako sposób na utrzymanie elastyczności i dobrej formy fizycznej ciała, wyrażającej się jego sprawnym funkcjonowaniem i korzystnym wyglądem;
→ jeszcze inni poszukują ulgi i ucieczki od gnębiących ich dolegliwości i problemów życiowych;
→ zaawansowane badania medyczne dowodzą, iż systematyczne praktykowanie Śavasana/m – pozycji całkowicie relaksacyjnej – obniża ciśnienie krwi;
→ systematyczne praktykowanie asan (postawy yogi) i pranayama (ćwiczenia oddechowe), skutecznie niweluje przewlekłe stany zmęczenia, przynosi ulgę w różnego rodzaju niedomaganiach (artretyzm, miażdżyca, żylaki, choroby serca)
Niezależnie od tego jaki powód zmotywuje nas do praktykowania metod Hatha Joga/h, a korzyści płynących z jej doświadczania jest dużo więcej od wyżej wyszczególnionych, może być ona zarówno instrumentem, narzędziem, jak i czymś więcej. Metoda Rdzenna nauczania Natha Sampradaya to Hatha Joga oraz Tantra i Ayurveda, jednak wypracowana przez wieki formuła łączy kilka sposobów, w tym wpływ:
→ Prana Joga, gdzie największą uwagę poświęca się koordynacji oddechu i ruchu, bo “oddech jest życiem!”. W ćwiczeniach tych oddech przybiera nadrzędną role w stosunku do samej formy ćwiczenia. Prana Joga jest systemem zalecanym dla całej ludzkości, zawsze i wszędzie.
→ Terapia Asanami, która pobudza dokładne zrozumienie własnej postawy i umożliwia właściwą łączność z otaczającym światem. Metoda ćwiczeń nie zaleca używania przez praktykujących ani osoby którym ćwiczenia stwarzają trudności, takich pomocy, jak: klocki, paski i poduszki. Najlepszą pomocą jest asekuracja osoby bardziej doświadczonej w ćwiczeniach cielesno-oddechowych, stąd dużo układów robionych w zespołach 2-3 osobowych!
→ Śivanandam (Shivananadam) – starożytnej tradycji Yogi opartej na pięciu regułach, które łatwo można włączyć w życie codzienne: prawidłowa relaksacja, prawidłowy oddech, prawidłowe ćwiczenia, prawidłowa dieta roślinna, pozytywne myślenie i medytacja.
Hatha Joga nie jest konserwatywnym systemem wiedzy i instrukcji hinduistycznej. Jest to tradycja podtrzymywania żywej Yogi oraz praktyki yoginów i yoginek, którzy przekazują swoją wiedzę i mądrość bezpośrednio swoim uczniom. Umiejętność ta nosi nazwę Shakti (Śaktih). Popularny sposób ćwiczeń znany też jako Tantra Joga czyli tantryczna Hatha Joga wymaga rozwoju samego siebie do pełnego wyzwolenia od zbędnych limitów i ograniczeń oraz od konieczności wcieleń.
RODZAJE ASAN – POZYCJI YOGI
ASANA (Aasana) to postawa czy pozycja ciała! Pozycje leżące zawsze stanowią podstawowy zbiór prawidłowo nauczanych Aasan Hatha Yogi! Jedna podgrupa obejmuje Aasany z leżenia na plecach, a druga z leżenia na brzuchu! Autentyczne systemy nauczania zawsze rozpoczynają od ćwiczeń w pozycji leżącej z wyjściowej Śavasana/m. Drugi stopień to pozycje siedzące i wykonywane z siadu klęcznego, a później lotosowego! Pozycje stojące: dające dużo wigoru, odświeżają ciało i umysł, usuwając napięcia i ból. Stymulują trawienie, regulują funkcje nerek poprawiają krążenie i oddech, uczą też zasad właściwego ruchu. Układy pozycji stojących rozwija się w formy Kalarpayat, staroindyjskiej sztuki walki ćwiczonej przez wszystkich autentycznych yoginów! Z yogicznej sztuki Kalarpayat (Kalaripayattu) rozwinęły się sztuki walki takie jak Tai Czi, a i wiele form indyjskich zapasów! Pozycje odwrócone: odnawiają cały organizm, odciążając nogi pozbawiają je napięć, przez odwrócenie organów uaktywniają części ociężałe, poprawiają krążenie i tonizują system gruczołów dokrewnych, wzmacniają system nerwowy i emocjonalny. Skłony do przodu i przysiady: usuwają zmęczenie, odświeżają mózg i łagodzą napięcia nerwowe, regulują ciśnienie krwi, pomagają w bezsenności. Wygięcia do tyłu: są odmładzające, dodają energii i zwalczają depresję, otwierają klatkę piersiową i uelastyczniają kręgosłup, wzmacniają ramiona i barki a umysł i ciało stają się czujne. Skręty: są bardzo efektywne w usuwaniu bólów pleców i głowy i sztywności karku i barków. Gdy tułów jest skręcany nerki i organy brzucha są ćwiczone, co poprawia trawienie. Kręgosłup staje się elastyczny a biodra poruszają łatwiej.
ASANA (Aasana) – konkretyzuje i definiuje przestrzeń i czas pozwalając doświadczyć specyficznego przeżycia tu i teraz, które zwiększa świadomość samego siebie i tego co robimy” – mówią nauczyciele yogi. Joga to nie „fakiryzm”, z którym często się kojarzy, mimo że yogini mogą kontrolować autonomiczny układ nerwowy nazywany również wegetatywnym, który działa niezależnie od woli człowieka tak jak: bicia serca, krążenia krwi, oddychanie, przemianę materii. Yogini, którzy opanowali system Hatha Jogamogą dowolnie wpływać na czynności swojego serca, oddechu, potrafią wykonać rzeczy niemożliwe z punktu widzenia medycyny zachodniej. Mogą całkowicie wyłączyć umysł i pracę organów wewnętrznych. Drogą do tego celu w Hatha Joga/m są przede wszystkim asany – postawy ciała. Yogini 5000 lat temu praktykujący w lasach i oddający się różnego rodzaju medytacjom bacznie obserwowali otaczającą ich naturę i moc z niej płynącą. Tak więc inspiracją stały się rośliny, zwierzęta, słońce i księżyc, zachód i wschód słońca. Stąd wzięły się nazwy większości asan na przykład:
- Vrkśa – drzewo,
- Padma – lotos, najważniejsza Asana
- Śalabha (Shalabha) – świerszcz,
- Matsya – ryba,
- Kurma – żółw,
- Vrścika – skorpion,
- Rajakopotasana – gołąb, itp.
Istnieją również nazwy asan pochodzące od legendarnych bohaterów jak: Hanuman, Virabhadra, oraz znanych mędrców jak: Kapila, Vasishta, Matsyendra. To oznacza, że każda z wyżej wymienionych nazw zawiera charakterystyczne cechy i specyfikę zachowań danej istoty. Asana to pozycja ciała, którą powinno się przyjąć i przez pewien czas w niej wytrwać. Ta pozycja może się stać wygodna i przyjemna po pewnym czasie praktykowania. Asana pomaga nam odkryć naturę człowieka zrozumieć ją i zatrzymać. Żeby poczuć każdą asanę, podczas wykonywania maksymalnie relaksujemy nie tylko ciało ale i umysł, psychikę. Asana uczy nas w jaki sposób zaniechać wszelkich form aktywności (fizycznej, umysłowej i emocjonalnej). Podczas gdy w “normalnych” warunkach świadomość identyfikuje się z naszym zachowaniem (działaniem, czynem) – podczas wykonywania asany zatrzymując wszelkie działanie pozwalamy świadomości wrócić na swoje miejsce i rozwinąć moc wewnętrzną oraz siłę woli. Asana uczy więc jak być wrażliwym rozwijając w nas samodyscyplinę, cierpliwość, tolerancję i współczucie.
ASANA – to naczej pozycja czy postawa ciała w Hatha Joga/h, która ma ogromne znaczenie a jej działanie na organizm ludzki jest bardzo złożone. Patandżali – jeden z największych autorytetów w dziedzinie yogi i autor tekstu “Jogasutras” asanę określa definicją: werset II.46 – “stirasukham asanam” – nieruchoma i wygodna (powinna być) pozycja yogiczna (asana). Określenie “asana” w zachowanej literaturze pisanej pojawiło się już 2500 lat p.n.e. w Upaniszadach, starszej części Wed (Veda) zwanej Wedantą (Vedanta), która była fundamentem filozofii, psychologii oraz nauczania yogi w Indiach. Jedne z najstarszych, materialne artefakty – materialne dowody na istnienie rozwiniętego systemu Yogi odkryto w ruinach starych cywilizacjach Mohendżo-Daro i Harapa (obecnie terytorium Afganistanu i Pakistanu). Datowane na okres cywilizacji Harapa (Indie III tysiące lat p.n.e.) steatytowe pieczęcie przedstawiają ludzkie postacie w różnych pozycjach wykonujące prace domowe itp. Na jeden z pieczęci yogin znany dzisiaj jako “Proto Śiva” ukazany jest w pozycji tzw. mulabandhasana, z dłońmi ułożonymi na kolanach w geście zwanym “mudra”. Postać ma na głowie szamański kapelusz z rogami, co świadczy o wysokim statusie społecznym. Siedzący otoczony jest zwierzętami takimi jak: tygrys, słoń, nosorożec i byk, co dowodzi panowania nad naturą. Podobne motywy yogina w pozycjach medytacyjnych spotykać można w okresie buddyjskim (III wiek p.n.e.). Znaleziska te wskazują, że joga jako system jest starsza niż do tej pory sądzono w Europie i że pochodzi z Indii. Dalej mówi werset II.47- “prayatnaśaithilyananta-samapattibhyam”- asanie (powinno) towarzyszyć rozluźnienie napięcia lub połączenia się z (ananta) Nieskończonym. To znaczy, że dopiero kiedy w asanie osiągniemy taki głęboki stopień rozluźnienia aż zapomnimy o tym że mamy ciało, można mówić o yogicznej postawie ciała. Dalej nauczyciele i mistrzowie dodają, że : ” ASANA – konkretyzuje i definiuje przestrzeń i czas i pozwala doświadczyć specyficznego przeżycia tu i teraz, które zwiększa świadomość samego siebie i tego co robimy”. W “Gerandha Samhita” jednym z klasycznych tekstów o yodze z 12 wieku jest napisane, że istnieje 84.000 asan, pozycji yogi” tyle, ile jest różnego rodzaju stworzeń w kosmosie” ale “trzydzieści dwie są takie, które dają doskonałość w tym świecie śmiertelnym“. W literaturze o Hatha Yodzie spotyka się kilka klasyfikacji asan w zależności od kryteriów grupowania. Według pozycji kręgosłupa można podzielić na:
asany siedzące – tzw. medytacyjne:
Sukhasana – siad turecki,
Siddhasana – doskonała
Padmaasana – pozycja lotosu
asany do relaksu i ćwiczeń leżących:
Śavasana – na plecach
asany ze skłonem do przodu:
Paśćimotanaasana – klamerka,
Dvikonaasana – skłon z rękami na plecach,
Padahastaasana – klamerka na stojąco
asany ze skłonem do tyłu:
Bhujangaasana – kobra (wąż),
Maćasirpaasana – wielki wąż
asany ze skrętem tułowia:
Ardhamatsyendrasana – korkociąg
asany równowagi stojąc na jednej nodze:
Vrikshasana – drzewo,
Natarajasana – gracz
asany w pozycji odwróconej:
Sarvangasana – świeca,
Sirśasana – stanie na głowie
Absolutny początek to nauka Sukhasana/m – siadu skrzyżnego aby móc uczestniczyć w zajęciach oraz wykładach nauczycieli oraz Śavasana/m – pozycja relaksacyjna leżąc na plecach jako wstęp do innych początkowych ćwiczeń postaw i pozycji! Dalej idą trzy pozycje Pranamasana – stojąca i siedząc klęcznie oraz w siadzie skrzyżnym, gdzie do skupienia składamy dłonie przed sercem w pozycji zwanej w Europie „modlitewną”! Początkowe elementy należy dobrze wyćwiczyć i pojąć aby móc praktykować Asany we właściwy sposób!
ZASADY WYKONYWANIA ASAN:
W kilku punktach streszczamy parę użytecznych zasad ćwiczenia Asana! Właściwe wykonywanie: na początku uczymy się prawidłowego wykonywania i zapamiętywania asany, aby nas uchronić przed błędnymi nawykami, które późnej trudno jest zmienić. Powolność: wszystkie ruchy i ćwiczenia wykonujemy powoli co nam daje możliwości wglądu i obserwacji w to, co robimy i w jaki sposób robimy, to z kolei pomaga nam poznać nasze ciało i zapanować nad nim. Oddychanie: ćwiczenia wykonujemy ze spokojnym i płynnym oddechem, zależnie od ruchu i pozycji ciała. Koncentracja: na początku skupiamy się na sposobie wykonania asany, na tej części ciała, która jest aktywna, a w fazie końcowej na określonym punkcie (zwracamy uwagę na określoną czakrę); każda asana ma swój punkt koncentracji.Oszczędność energii – rozluźnienie: kumulowanie energii w strefie aktywnej asany poprzez napinanie a potem rozluźnianie tych części ciała, które nie biorą udziału w danej asanie. Świadomość: Łączenie wszystkich poprzednich zasad. Staramy się być świadomi wszystkiego, co się dzieje z naszym ciałem.
HATHA JOGA – PODSTAWOWE ZASADY TRENINGU
ŚAVAASANA – RELAKSACJA
W relaksie ciało oczyszcza się z przeszłości, której wyrazem są napięcia i bloki w stawach i mięśniach. Przez lata ciało gromadzi negatywne uczucia i stres w ramionach, szyi, w obszarze lędźwi, w biodrach czy w stawach. Ważne jest zdać sobie sprawę, że istnieje ścisłe połączenie naszego ciała fizycznego z życzeim emocjonalnym i umysłowym. W momencie gdy już ciało zgromadzi negatywną energię, przychodzi moment że przestajemy ją w sobie dostrzegać. Zanim dokonamy jakichkolwiek zmian powinniśmy zrelaksować fizyczne ciało. Sztuka relaksu nie znaczy całkowitego puszczenia ciała bezwładnie. Napięcie, najczęściej nie uświadamiane, należy wydobyć na powierzchnię i świadomie uwolnić. Ciało powinno być utrzynywane przez szkieletową strukturę i najbliższe jej mięśnie, a nie przez duże peryferyjne mięśnie gdzie większość napięcia jest gromadzona. Na przykład gdy stoimy lub siedzimy, plecy powinniśmy trzymać całkowicie prosto przy pomocy mięśni przykręgosłupowyh, gdy barki i ramiona luźno zwisają ze stawów barkowych.
Pierwsza rzecz w relaksacji to uświadomienie sobie bloków i napięć w określonych częściach mięśni i stawów. Gdy umysł z uwagą i pasją obserwuje od środka wszystkie bloki, ciało samo zaczyna powoli uwalniać się od napięć. Zaczyna otwierać się jak zwinięty ciasno kwiat by słońce i powietrze mogły wejść do środka i tchnąć nowe życie. Skóra powinna również być włączona w ten proces. W procesie życia, skóra ma tendencję do zmieniania się w skorupę, broniącą nas przed atakami świata. Staje się ostrą linią oddzielającą wewnętrzne energie od zewnętrznych. W głębokim relaksie skóra znowu staje się przezroczysta jak we wczesnym dzieciństwie. Jest to jeden z najważniejszych aspektów relaksu: ponowne podłączenie się do otaczającej nas przestrzeni przez rozpuszczenie blokad psychicznych skóry, inaczej mówiąc przez mentalne pozbycie się stwardnienia skóry. W ten sposób uzyskujemy stan przezroczystości i ciało energetyczne (Linga Śarira) może swobodnie rozprzestrzeniać się poza ciałem fizycznym (Sthulla Śarira).
Joga działa praktycznie na wszystkie układy i narządy. Jeżeli się praktykuje regularnie, to znaczy co najmniej trzy razy w tygodniu przez jedną Muhurtę ( 48 minut), efekty są widoczne po miesiącu. W jaki sposób proste asany działają na ciało, na człowieka? Można powiedzieć, że o tym świadczy mechanika i fizjologia pozycji. Każda asana działa wielopoziomowo poprzez:
- Ucisk – masowanie określonych części ciała i narządów wewnętrznych (np. jamę brzuszną, serce, płuca),
- Rozciąganie czy przeciąganie mięśni i ścięgien,
- Wzmacnianie przez napinanie mięśni nóg, rąk, pleców itp.,
- Relaks – naukę jak się zrelaksować w każdej pozycji i każdej sytuacji.
Podczas wykonywania asan zmienia się ciśnienie w określonych narządach wewnętrznych a tym samym zmienia się krążenie krwi. To z kolei wpływa na zmianę rytmu pracy poszczególnych narządów i poprawia ich funkcjonowanie. Dlatego w leczeniu chorób joga zwraca uwagę na pobudzenie naturalnych sił obronnych organizmu, polegających na utrzymaniu równowagi homeopatycznej i rozwijaniu zdolności organizmu do przystosowania się. Celem yogi jest zapewnienie człowiekowi pełnego zdrowia, czyli zdolności wytwarzania odporności swoistej, skierowanej przeciwko czynnikom szkodliwym. Filozofia i teoria yogi uznaje zdrowie za naturalny i podstawowy czynnik do osiągania szczęścia (Aananda/m), oraz mówi o tym, że jego utrzymanie jest obowiązkiem każdego z nas. Głównym celem yogi jest wzmocnienie wewnętrznych sił adaptacyjnych człowieka, które tkwią w organizmie i pomagają mu osiągnąć pełnię zdrowia.
Osiągamy to przez:
- odpowiednią postawę psychiczną i umysłową, odpowiedni sposób myślenia i odczuwania;
- aktywizację układu nerwowo-mięśniowego i nerwowo-gruczołowego, co zapełnia zwiększoną odporność organizmu na działanie bodźców negatywnych,
- przestrzeganie prawidłowej diety, czyli żywienia wegetariańskiego będącego dietą yoginów;
- pobudzenie naturalnych procesów wydalania także poprzez stosowanie lewatywy (basti)
Im lepiej poznamy nasz umysł (myśli i emocje), tym lepiej poznamy własne siły i porządek natury – a tym samym łatwiej uwolnimy się od zbędnych rzeczy i szkodliwych wpływów.
ZASADA WYDŁUŻANIA
Podczas ćwiczenia Asan w wydłużaniu ciało porusza się w otwarty, zrelaksowany sposób, co jest konsekwencją zastosowania energetycznego treningu. Energia, wzmocniona oddechem, płynie zarówno w górę jak i dół ciała wydłużając je. Jak zwykle nasza czujność i świadomość wzmacnia proces. Istnieje wielka różnica między rozciąganiem i wydłużaniem. Rozciąganie to mechaniczny proces, mający miejsce jedynie na poziomie fizycznym, polegający na wydłużaniu pewnych mięśni przy jednoczesnym skracaniu innych mięśni. Tak więc przy rozciąganiu istnieje granica, po przekroczeniu której nasze ciało uległoby kontuzji. Występuje to wtedy, gdy siła mięśnia kurczonego przewyższa możliwości rozciągania innego mięśnia. Wydłużanie polega na czymś innym, co zobrazujemy porównaniem. Pomiędzy włóknami mięśni znajdują się drzwi. Otworzyć je można przy pomocy oddechu, a kiedy są już otwarte mięśnie rozluźniają się, a więc wydłużają bez udziału i pomocy innych mięśni. Na przykład, gdy chcemy rozciągnąć biceps automatycznie napinamy triceps. Przy wydłużaniu doświadczamy rozluźnienia obu mięśni, a rezultat jest wspaniały. Przy siłowym rozciąganiu istnieje niebezpieczeństwo naderwania mięśnia, podczas gdy przy energetycznym wydłużaniu nie ma żadnych ograniczeń napięcia. Nie ma także wysiłku, a mięśnie rozprzestrzeniają się samoistnie, wraz z energią oddechu. W tym łagodnym procesie nie ma praktycznie możliwości naderwania mięśnia, nie ma zmęczenia i nie tworzy się kwas mlekowy. Wydłużanie jest wynikiem zakorzenienia, połączenia i oddychania. Oddychanie jest w tym procesie czynnikiem łączącym i napędowym, który prowadzi ciało przez asany. Nastawienie na mechanicznie rozciąganie z przyrządami obrazuje jedynie brak wiedzy instruktora o metodologii nauczania Hatha Yogi oraz brak kompetentnego Mistrza nadzorującego eksperymenty na ludziach!
ZASADA ODDYCHANIA
Oddychanie tworzy most pomiędzy ciałem fizycznym i Ciałem Światła (Linga Śarira). Oddech towarzyszy nam przez całe życie, od momentu urodzin do momentu śmierci, kiedy to Ciało Światła wycofuje się z ciała fizycznego z ostatnim oddechem. Oddychanie to sztuka, która pomaga zjednoczyć ciało fizyczne z Ciałem Energetycznym. Kiedy ją się udoskonala, dodaje ona Ciału Światła energii przy wykonywaniu asan. Za ciałem Światła podąża ciało fizyczne, a Oddychanie (Śvasapraśvasa) jest podstawowym narzędziem w praktyce zasad yogi. Gdy ciało i umysł są zrelaksowane, uwalniamy napięcia i nadmiar energii, a wydech prowadzi nas w głąb siebie. Wdech daje energię do przeciwstawienia się zmęczeniu i wzmacnia nasz cel. Aby wzmocnić oddychanie, w praktyce asan używamy oddychania iMula Bandha. Oddech w Mula Bandha biegnie wzdłuż kręgosłupa, wydłużając i energetyzując ciało. Rozpoczyna się wdechem, który opada w dół brzucha. następnie powietrze przesuwane jest w tył, w kierunku kości krzyżowej, gdzie zakręca i kieruje się ponownie w górę, wzdłuż wewnętrznego kręgosłupa, prostując go i wydłużając. Oddychanie to podnosi i poszerza obszar nerek oraz wyższą część klatki piersiowej, ramiona i łopatki. W końcu powietrze przemieszcza się wzdłuż tyłu szyi, przenika podstawę czaszki oraz czubek głowy. Tak wygląda kierunek wdechu. Wydech rozpoczyna się gdy powietrze z czoła przesuwa się przez gardło aż do dołu brzucha, gdzie rozpoczyna się następny cykl oddechowy. Całkowity tor oddechu ma więc kształt eliptyczny. Oddech Mula Bandha wydłuża i rozszerza Ciało Światła począwszy od dolnego brzucha, kręgosłupa, aż po obrzeża ciała. Ciało Światła przenika przez skórę i jednoczy się z otaczającą przestrzenią, łącząc Ziemię i Niebo w jednej fali oddechu.
ZASADA RELAKSACJI
W myśl zasady relaksacji, ciało oczyszczane jest z przeszłości, która ujawnia się w napięciach i blokadach w stawach i mięśniach. W ciągu dnia i na przestrzeni wielu lat, ciało gromadzi “odpadki” doświadczeń emocjonalnych i fizycznego stresu, zatrzymuje je w różnych częściach – ramionach, karku, odcinku lędźwiowym, stawach biodrowych. Wielu autorów pisało na temat związków pomiędzy negatywnymi emocjami i ciałem. Chociaż nie będziemy wdawać się w szczegóły, ważnym jest aby zdać sobie sprawę, że istnieje głęboki związek między naszym ciałem i naszym życiem emocjonalnym i duchowym. Wystarczy tu powiedzieć, mimo że może nie zdajemy sobie z tego sprawy ciało zgromadzi negatywne emocje w różnych miejscach w ciele. Zanim wprowadzimy nowy typ świadomości do ciała, musimy zrelaksować ciało w sensie fizycznym, w jakiejkolwiek odpowiedniej pozycji. Nie musi to być koniecznie wymyślna pozycja jogi, możemy tego dokonać podczas spokojnego spaceru, siedząc w zwykłym siadzie skrzyżnym lub leżąc a Śavasana/m. Relaksacja nie jest równoznaczna z osłabłym ciałem, a jest to rozluźnienie mięśni i jednoczesne utrzymywanie integralności ciała, w jakiejkolwiek pozycji się znajdujemy. Nagromadzone napięcia, w większości nieuświadomione, powinny być wyniesione na powierzchnię i świadomie uwolnione. W ten sposób ciało jest wspomagane przez jego strukturę szkieletową i mięśniową, a nie przez mięśnie obwodowe gdzie gromadzą się napięcia. Na przykład, podczas stania czy siedzenia plecy powinny być absolutnie proste, wspomagane przez najgłębsze mięśnie wzdłuż kręgosłupa, podczas gdy mięśnie barków i ramion powinny swobodnie opadać od stawów barkowych.
Pierwszą rzeczą w relaksacji jest uświadomienie sobie występowania różnych napięć i blokad energii w określonych mięśniach i stawach. Musi być to jakby “wewnętrzne” uświadomienie. Wielu ludzi mówi: ” O tak, mam spięte barki, ale nic nie mogę na to poradzić.” Oznacza to, że patrzą się na ten problem “z zewnątrz”, jako zewnętrzny obserwator. Podejście takie, ogólnie rzecz biorąc, ma efekt przeciwny do relaksacji i jeszcze bardziej umacnia blokadę w ciele i w umyśle. ” Moje spięte barki, moje sztywne biodro” – każde powtórzenie takiej dysfirmacji pogarsza sytuację. W języku Energii Ciała nazywamy to czynieniem sobie szkody. Jednakże istnieje inne działanie, które w języku Energii Ciała nazywane jestnaprawianiem. W tym sposobie, napięcia nie są utwierdzane przez zewnętrzne obserwacje idysfirmacje. Przeciwnie, umysł wkrada się jak gdyby do wnętrza mięśni lub stawów bez nazywania problemu, nawet bez nazywania napięcia “problemem”. Umysł, z wnętrza mięśni czy stawów zaledwie obserwuje to napięcie lub blokadę, po cichu, z jasnością i uczuciem. W trakcie tej cichej obserwacji ciało samoistnie będzie się rozluźniać i rozprostowywać, stopniowo pozwalając powrócić powietrzu i przestrzeni do napiętych partii. Proces taki nazywamy naprawianiem, mięśnie i stawy rozpościerają się wtedy jak ciasno zwinięty liść gdy wpuszcza do swego wnętrza powietrze i promienie słoneczne. W proces ten włączona jest także skóra, gdyż w trakcie upływu lat, skóra staje się barierą obronną, chroniącą ciało przed atakami świata typu zimno czy gorąco lub energią innych ludzi. Staje się jakby ostrą linią, oddzielającą wewnętrzne i zewnętrzne energie, zatrzymującą je odpowiednio wewnątrz lub na zewnątrz. W bardzo głębokiej relaksacji skóra ponownie staje się jasna, przeświecająca tak jak w dzieciństwie, aby ciało powtórnie stało się podatne na energie zewnętrzne i nie tłumiło wewnętrznej energii lub Ciała Światła. Jest to jeden z najistotniejszych aspektów dobrej relaksacji: powtórne połączenie się z otaczającą przestrzenią, jak gdyby “pozbawienie się skóry” i uczynienie jej tak przezroczystą aby nie blokowała wolnego przepływu energii z wewnątrz na zewnątrz i odwrotnie. W stanie przezroczystości, możemy celowo rozprzestrzeniać Ciało Światła ponad granicę skóry.
ZASADA CZYSTEGO UMYSŁU
W tej podstawowej zasadzie, także umysł jest oczyszczany z przeszłości, która wyraża się wszelkimi posiadanymi spostrzeżeniami, przesądami, pomysłami, upodobaniami, uprzedzeniami a nawet naszymi myślami i wierzeniami. W ciągu dnia i na przestrzeni lat, umysł gromadzi myśli, pomysły, upodobania i awersje i zachowuje je jako wspomnienia. Za każdym razem gdy stajemy w obliczu jakiegoś doświadczenia, wydobywamy te wspomnienia i sprawdzamy, do której “kategorii” dane doświadczenie pasuje najbardziej: przyjemność, nieprzyjemność, łatwość, trudność itp. Umysł jest bez przerwy zajęty tą czynnością: porównywaniem bieżących doświadczeń ze wspomnieniami z przeszłości i klasyfikowaniem ich do kategorii, tak aby móc zareagować na dane doświadczenie stosownie do przechowywanych informacji. Prawie nigdy nie stawiamy czoła nowym doświadczeniom bezpośrednio, z reguły robimy to z perspektywy dawnych, przeszłych wspomnień. Nazywamy to trudem umysłu, jego codzienną czynnością, spoglądaniem w przeszłość i porównywaniem, spoglądaniem i porównywaniem. W treningu takim jak joga, umysł, tak jak ciało, potrzebuje naprawić się. Myśli, emocje, wspomnienia są potrzebnymi narzędziami w życiu i funkcjonowaniu w codziennym świecie, są powierzchowne ale pomagają naszemu ego przetrwać w świecie. Pod obszarem myśli, emocji i wspomnień, istnieje głębszy poziomświadomości, który możemy wydobyć na powierzchnię. Mimo, iż pożyteczne w życiu codziennym, myśli i emocje stają się przeszkodami gdy pragniemy osiągnąć głębszy obszar świadomości, powstrzymują nas od przejścia w kierunku naszej drugiej części – wewnętrznej inteligencji ciała, zwanej Ciałem Światła. Po zrelaksowaniu ciała, umysł także potrzebuje wycofać się i zanurzyć w cichy i rześki stan znajdujący się pod obszarem myśli i emocji. Także i tu nie wystarczy spojrzeć na umysł “z zewnątrz” lecz musimy obserwować go “z wewnątrz”, z wielką dozą cierpliwości i uczucia. W ten sposób umysł staje się świadomy swej działalności, oraz tego jak ta działalność izoluje go od ciała i otaczającej przestrzeni. Zaprzestając swej działalności, delikatnie i spokojnie, umysł zatapia się w głębszy obszar i staje się pusty. Tylko w tym stanie – stanie Czystego Umysłu – może przyjść coś nowego, coś nowego może wydobyć się na powierzchnię.
ZASADA ZAKORZENIENIA
Kolejną zasadą jest zakorzenienie, czyli połączenie się z ziemią, z energią Ziemi. Wiara, że ludzie różnią się od innych stworzeń natury jest iluzją. Wszyscy jesteśmy częścią Ziemi i jej dziećmi. Nasze stopy chodzą po Ziemi i są korzeniami, które nas z nią łączą. Nosimy buty, mieszkamy w blokach i betonowych miastach więc jesteśmy od niej odcięci, a poziom energii Ziemi jaki odczuwamy będzie ograniczony, ponieważ ciało fizyczne i Ciało Światła poruszają się zamkniętym obiegu energetycznym. Główną zasadą zakorzenienia jest otwarcie tego zamkniętego obiegu poprzez uczenie się łączenia z Ziemią i pobierania z niej energii. Musimy sobie uświadomić, że Ziemia i ciało nie są dwoma osobnymi bytami, o sztywnych granicach. Powinniśmy raczej doświadczać Ziemi jako gąbki lub gęstej chmury, w którą energia ciała może wsiąknąć, tak jak korzenie roślin w nią wnikają. W zależności od pozycji wymiana energii z ziemią następuje przez stopy (Tadasana, pozycje stojące), dłonie (stanie na rękach), czubek głowy (stanie na głowie) lub przez inną część ciała, która jest w bezpośrednim kontakcie z Ziemią. “Wsiąkanie” to jest pierwszym aspektem zakorzenienia. Jest to akt połączenia energii Ciała Światła (po “rozpuszczeniu” mięśni i skóry w ciele fizycznym), z energią Ziemi. Ziemia jest bowiem, podobnie jak ciało człowieka, polem energetycznym. Czujemy tę ziemską energię leżąc na trawie, na plaży czy zanurzając dłonie w ziemię kiedy pracujemy w ogródku. Jest ona kojąca, lecząca, oczyszczająca oraz odmładzająca. Jesteśmy cały czas w kontakcie z tą energią planety, ponieważ z natury jesteśmy dosłownie przytwierdzeni do ziemi. Ten kontakt występuje na poziomie podświadomym i, jak wszystko na poziomie podświadomym, ma na nas stosunkowo duży wpływ. Ważne jest więc nie tylko uświadomienie sobie tego kontaktu ale także świadome do niego dążenie. Na poziomie czysto fizycznym kontakt z Ziemią odczuwa się jako ciężkość i dociskanie części ciała, które są w bezpośrednim z nią kontakcie. Na poziomie energetycznym natomiast, jest to wnikanie naszej wewnętrznej energii w Ziemię poprzez punkty fizycznego kontaktu. Drugim aspektem zakorzenienia jest przyjęcie do siebie energii Ziemi. Proces ten jest odwrotnością “wsiąkania” i znany jest pod nazwą pierwszej zasady dynamiki Newtona. Zgodnie z tym prawem przedmiot przyciągany siłą grawitacji jest równocześnie z tą samą siłą odpychany. W rezultacie tego prawa ciało ludzkie nie unosi się nad ziemią ani nie jest zmiażdżone o jej powierzchnię. Łącząc się z siłą grawitacyjną częścią ciała możemy wypracować sobie siłę przeciwną aby wytworzyć lekkość w reszcie ciała. Aby tego dokonać jakaś część ciała musi stać się cięższa w wyniku zakorzenienia się przez nią w Ziemi. W stawie następnym ponad tą częścią rozdzielamy energię: część zakorzeniona spływa w dół, a reszta, wzbudzona energią Ziemi, staje się lżejsza. W pozycjach stojących rozdzielenie energii następuje w stawach skokowych a częścią zakorzenienia są podeszwy. W pozycjach siedzących rozdzielenie następuje w stawach biodrowych, a częścią zakorzenioną są kości pośladków, kość łonowa i ogonowa. W balansach na rękach prawie niezauważalne rozdzielenie energii następuje w nadgarstkach i barkach, a w staniu na głowie w stawie pomiędzy czaszką i kręgiem szczytowym. Energia Ziemi w wyżej wymienionych stawach skierowana jest ku górze, rozszerza te stawy od wewnątrz i tworzy poczucie elastyczności i przestrzeni. Lekkość i młodzieńcza elastyczność poprawiają jakość codziennego życia i dlatego są ważnym celem yogi.
ZASADA POŁĄCZENIA
Przy zakorzenieniu wymiana naszej energii z energią ziemi następuje przez ciało. W tej wzajemnej relacji jakość i intensywność obu tych energii pozostają w równowadze. Energia rozdziela się w stawie najbliższym miejsca kontaktu z ziemią. Energia Ziemi płynąca w górę nie zatrzymuje się w tym stawie. Poprzez praktykę asan energia ta jest rozprowadzana równomiernie po całym ciele. Jednak aby energia mogła bez przeszkód przepływać przez mięśnie i stawy ciało musi być wyrównane i wyprostowane. Na tym polega zasada połączenia w treningu Yogi. Zagłębmy się teraz nieco w tę zasadę. Przede wszystkim ciało musi być rozciągnięte aby w stawach było jak najwięcej przestrzeni i wolności. Akcję rozciągania musimy wykonać sami. Unosząc ręce ponad głową przy jednoczesnym zakorzenieniu stóp osiągniemy dużo więcej siły i wdzięku niż tylko podnosząc ręce ponad głowę bez połączenia z nogami i stopami. Unosząc ręce powinniśmy być świadomi, że ruch rodzi się w stopach. Stopień świadomości połączenia jest współmierny do możliwości korzystania z energii Ziemi. Każda asana to specyficzny układ mięśni i stawów przez które płynie energia życia, Prana. Płynie ona przez wszystkie główne stawy: kostki, kolana, biodra, kręgosłup, barki, łokcie, nadgarstki. Stawy te muszą być połączone naszą świadomością, ale także na poziomie fizycznym powinny być wyrównane i dopasowane. Ułatwia to pobieranie i przekazywanie energii. Aby proces ten mógł jak najlepiej funkcjonować, stawy powinny być ze sobą połączone w liniach prostych lub okrągłych, nigdy pod kątem. Ruchy ćwiczeń hatha joga/h zwykle mają taki właśnie kalisteniczny, obszerny, kolisty kształt. Mięśnie, łącząc ważne miejsca energetyczne w ciele, tworzą ważną drogę, po której energia się porusza. Te miejsca energetyczne nazywane są bandhas. Energia zbiera się w bandhas i jest przekazywana do następnej bandhy poprzez odpowiednie mięśnie. Przy wykonywaniu asany wszystkie mięśnie są przekaźnikami energii, jednakże możliwe jest wyodrębnienie ważniejszych mięśni, które biorą udział w tym procesie. Mimo tego, że zajmujemy się energią, Ciałem Energetycznym i Ciałem Światła, mięśnie, stawy i bandhy mają na proces przekazywania energii bardzo duży wpływ. Cały wyżej opisany proces nazywany połączeniem, powinien świadomie pojawiać się podczas praktyki asan. Są dwie drogi do świadomości fizycznego łańcucha, przez który płynie energia. Pierwszy to świadomość całego łańcucha połączeń w ciele, staw ze stawem, mięsień z mięśniem, bandha z bandhą. Drugi to świadomość dwóch ekstremalnie położonych punktów pomiędzy którymi krąży energia – miejsce zakorzenienia i punkt najdalej od niego oddalony. Na przykład w prostym staniu ruch, który wykonujemy powinien zaczynać się w stopach. Nie powinniśmy zapominać, że nasze ciało jest jednością i że poszczególne części są ze sobą połączone, zarówno na poziomie fizycznym jak i energetycznym. Tendencja do fragmentacji ciała może być przezwyciężona tylko przez ciągłą świadomość naturalnego połączenia ciała.
ZASADA INTENCJI (CELU)
Korzenie Zasady Intencji, celu, sięgają idei ruchu, akrobacji, tańca i asan, są one nieodłączne od ludzkiej cielesności i psyche. Gdy przodkowie ludzkiej rasy przeszli od fazy małpy człekokształtnej do fazy “Homo erectus”, nie tylko uwolnili ręce, co miało wpływ na rozwój części czołowej mózgu, uwolnili także kręgosłup, co pozwoliło na wykonywanie ruchów niemożliwych do wykonania przez zwierzęta. Na prehistorycznych, jaskiniowych malunkach, w sztuce Egipcjan, Kreteńczyków czy Majów możemy zaobserwować, iż istoty ludzkie zawsze zajmowały się akrobatyką. Za tymi akrobatycznymi czynnościami prawdopodobnie kryło się coś w rodzaju ekstatycznego stanu umysłu. Nawet dziś można zaobserwować ekstatyczne tańce jako wspólny rytuał rdzennych mieszkańców różnych części świata, także yoginów i yoginek. Na podstawie tych obserwacji, musimy zrewidować pojęcie, że osoba “uczy się” pozycji i technik oddychania w yodze. W rzeczywistości nie istnieje nic takiego, czego ciało mogłoby się nauczyć, a czego jeszcze w nim niema, w formie pierwotnej, niewinnej, kompletnej. Zaproszenie do ujawnienia się tej formy jest intencją, celem. Intencja-cel jest wyobrażeniem sobie czystego obrazu ruchu, który chcemy wykonać, utrzymując równocześnie ciało w stanie relaksacji a umysł w stanie spokojnej czujności. Obraz, który wizualizujemy zaprasza Ciało Światła do wprowadzenia ciała fizycznego, w ruch lub pozycję przy pomocy specjalnego rodzaju oddychania, zwanego oddychaniem Mula Bandha: zanim zaczniemy jakąkolwiek pozycję, wizualizujemy ją, spokojnie i dokładnie. Czynność ta nie musi zajmować dużo czasu, u doświadczonego praktyka trwa ułamek sekundy. Im wyraźniej jesteśmy w stanie wyobrazić sobie ruch prowadzący do danej asany i samą asanę, w tym większym stopniu będzie to Asana Doskonała. Interesujące jest to, że pozycje, które trudno nam wykonać, są także trudne do wizualizacji. Następne cztery zasady prowadzą Ciało Światła do faktycznego wykonania asany, a w rezultacie do Asany Doskonałej. Jeśli porównalibyśmy ciąg tych wszystkich czynności do uprawiania ogrodu, relaksacja i czysty umysł byłyby jak przygotowywanie ziemi, intencja-cel jak wkładanie do ziemi nasienia. Zakorzenianie miałoby miejsce wtedy gdy roślina wypuszcza swe korzenie, łączenie gdy rozwija swe liście i kwiaty, a oddychanie gdy pobiera tlen aby wzrastać w kierunku słońca (wyciąganie się).
PIĘĆ WAŻNYCH PUNKTÓW YOGI!
- Prawidłowe ćwiczenia – asany
- Prawidłowe oddychanie – pranayamy
- Prawidłowa relaksacja
- Prawidłowa dieta
- Pozytywne myślenie i medytacja (Vedanta i Dhyana)
1. Prawidłowe ćwiczenia – asany
Asany (pozycje) wpływają systematycznie na wszystkie części ciała, “naoliwiając” je poprzez stymulowanie krążenia i poprawienie elastyczności ciała. Wykonywane powoli i z pełną koncentracją asany (słowo “asana” oznacza pozycję stabilną, utrzymywaną w bezruchu), nie tylko wpływają na poprawę ogólnego fizycznego samopoczucia, lecz także są umysłowym ćwiczeniem koncentracji i medytacji. Asany mają wpływ przede wszystkim na zdrowie kręgosłupa. Rdzeń kręgowy to głównie miejsce, gdzie znajduje się ośrodkowy system nerwowy, komunikacyjny system ciała podtrzymujący zdrowie całego organizmu. Jeśli poprawiamy elastyczność i wytrzymałość kręgosłupa właściwymi ćwiczeniami, pobudzimy krążenie, zapewnimy nerwom odpowiednią ilość składników odżywczych i tlenu, całe ciało ma szansę utrzymać wtedy młodzieńczą kondycję. Co więcej, asany aktywują Marmas – punkty uciskowe, których stymulacja zwiększa się przepływ prany, energii życiowej w ciele. Masowane są organy wewnętrzne, dzięki czemu poprawia się ich funkcjonowanie. Ponieważ asany ćwiczy się zawsze w połączeniu z głębokim oddychaniem oraz relaksacją i koncentracją, mają one wpływ na rozwój koncentracji umysłu. Niespokojny umysł przestaje zwracać swoją uwagę na przedmioty świata zewnętrznego czy problemy, a kieruje się do wewnątrz i uspokaja.
2. Prawidłowe oddychanie (Pranayamy)
Pranayama (Praanaayaama/h), czyli właściwe oddychanie łączy ciało z jego “baterią energetyczną”, splotem słonecznym, gdzie przechowywana i utrzymywana może być ogromna ilość energii witalnej, Prana/h. Poprzez oddechowe techniki pranayam, ta energia zostaje uwolniona wytwarzając wigor fizyczny i umysłowy. Gdy świadomie regulujemy swój oddech, jesteśmy w stanie składować ogromne ilości prany i mieć dostęp do nich. Większość ludzi wykorzystuje jedynie niewielką część pojemności oddechowej swoich płuc. Oddychają bardzo płytko, pochylając barki do przodu, co powoduje zwiększenie napięcia w górnej części pleców i szyi oraz ogranicza dopływ tlenu. Napięcie psychiczne, a nawet depresja może być pokonana właściwym oddychaniem przeponowym. Osoba, która posiada dużą ilość prany, promieniuje witalnością i siłą. Dodatkowo, yogiczne ćwiczenia oddechowe uczą nas nie tylko jak zdobyć więcej prany, lecz także jak ją kontrolować, a w związku z tym, jak kontrolować współzależny z nią umysł. Wszystkie choroby ciała mogą być zniszczone w zarodku dzięki uregulowaniu prany, i to jest sekret leczenia jaki daje Joga. Akupunktura, shiatsu (marma), leczenie poprzez nakładanie rąk, bioenergoterapia, to wszystko są przykłady świadomej lub nieświadomej kontroli prany jakiej obszernie uczy każda Joga.
3. Prawidłowa relaksacja (Śavasana)
Właściwa relaksacja jest głównym sposobem na utrzymanie ciała i umysłu w zdrowiu. Jeśli wykonywana jest odpowiednio wyzwala ogromne pokłady energii. Właściwa relaksacja schładza system, uspokaja go, podobnie jak system chłodzenia w samochodzie. Gdy ciało jest schłodzone, natura dużo efektywniej może je regenerować. Gdy ciało i umysł są stale przepracowane, przegrzewają się i czujemy się “wypaleni”. Stres współczesnego świata sprawia, że trudno jest ludziom się relaksować. Tracimy ogromną ilość energii na niepotrzebne fizyczne i umysłowe zgrzyty czy napięcie. W ciągu dnia nasze ciało wytwarza wszystkie substancje i całą energię potrzebną na następny dzień. Bardzo często tracimy ją w ciągu kilku minut przez poddawanie się złemu nastrojowi, złości, poczuciu zranienia, czy irytacji. Podczas głębokiej relaksacjijedynie niewielka ilość prany używana jest by podtrzymać najważniejsze metaboliczne funkcje ciała i umysłu. Nawet kilka minut relaksu w Śavasana/m redukuje uczucie zmęczenia czy zmartwienia dużo skuteczniej niż wiele godzin niespokojnego snu.
4. Prawidłowa dieta (wegetariańska)
Joga/h uczy, że prawidłowa dla człowieka dieta jest ściśle lakto-wegetariańska, praktycznie roślinna. Składają się na nią nieprzetworzone, naturalne produkty roślinnego pochodzenia. Dieta jest nie tylko prosta, naturalna i zdrowa, lecz także bierze pod uwagę subtelny efekt, jaki jedzenie ma na umysł i pranę. Nieprzetworzone, naturalne produkty (najlepiej organiczne, pozbawione chemicznych i toksycznych substancji ochrony roślin) są najlepszym źródłem substancji odżywczych, gdyż wszelka obróbka chemiczna czy przetwarzanie niszczy wiele cennych składników w nich zawartych. Słońce jest źródłem energii dla wszelkiego życia na naszej planecie. Wegetarianie pobierają pokarm z najwyższego końca tego łańcucha pokarmowego, gdyż jedzą rośliny, które otrzymują swoje wartości odżywcze bezpośrednio z energii słońca. Podejście Yogi do jedzenia zawarte jest w powiedzeniu “jemy aby żyć, a nie żyjemy aby jeść” i realizowane jest także poprzez wybór takich produktów, które mają pozytywny wpływ na ciało i umysł i jak najmniejszy destrukcyjny wpływ na środowisko i inne istoty żyjące. Owoce, warzywa, zboża, rośliny strączkowe i nieliczne produkty mleczne (jeśli konieczne) są absolutnie najodpowiedniejsze dla zdrowia!
5. Pozytywne myślenie i medytacja (Vedanta i Dhyana)
Pozytywne myślenie i medytacja są kluczem do osiągnięcia spokoju umysłu. Medytacja to sztuka spowolniania pracy umysłu, wyciszania go i skupiania w Świetle Ducha. Regularna praktyka medytacji zapewnia dobre umysłowe i fizyczne samopoczucie. Aby medytować, potrzebujemy najpierw wyciszyć umysł poprzez techniki koncentracji i pozytywnego myślenia. Umysł pełen negatywnych emocji i myśli nie może być wyciszony. Poprzez techniki ćwiczące koncentrację, negatywne myśli zanikają doprowadzając nas do stanu medytacji i w efekcie końcowym do stanu Samadhi (Samaadhi – stanu superświadomości). Samadhi to pełna szczęścia unia z Aatmanem, Duszą czy Wyższą Jaźnią, która prowadzi do bezpośredniego doświadczania wieczności. To jest wewnętrzne duchowe doświadczenie, niemożliwe do opisania słowami. Zmysły umysł i intelekt przestają funkcjonować, a my doświadczamy najwyższej istoty rzeczy, która przenika każdy aspekt naszego życia, sprowadza na nas spokój, współczucie, radość i zrozumienie.
JOGA/H – PRZEKAZYWANIE WIEDZY DUCHOWEJ
Wiedza duchowa jest zdobywana poprzez tradycję Guru-parampara, to znaczy tradycję, w której wiedza jest przekazywana bezpośrednio od mistrza do ucznia. W ten sam sposób, w jaki jeden człowiek daje drugiemu jabłko, przekazywana jest także duchowa moc. Ta metoda przekazu duchowej mocy nazywa się śakti-śankara/h lub śaktipata/h. W śakti-śankara/h szczególna duchowa wibracja mistrza zwanego guru/h jest transmitowana wprost do umysłu ucznia (ćela/h), którego mistrz uważa za gotowego do przyjęcia wiedzy i mądrości jaką daje joga/h. Jest to ukryta, mistyczna nauka przekazywana bezpośrednio od mistrza do ucznia.
Mistrz duchowy Jezus Chrystus dotykiem przekazywał duchową moc i mądrość niektórym ze swoich uczniów. Mistrz duchowy Gopala Krishna dotykając niewidomych oczu Surdy obudził w nim wewnętrzne widzenie. Jednakże uczeń nie powinien poprzestać na otrzymaniu tej mocy od swojego mistrza. Taka Inicjacja jest jedynie zapałką rozpalającą ogień wewnętrzny w duszy. Uczeń podtrzymuje płomień poprzez własną sadhanę (Saadhana) – duchową praktykę inaczej ogień mistyczny zgaśnie. Z wysiłkiem podąża każdego dnia ścieżką sadhany, by osiągnąć doskonałość. Wielki hinduski święty Mistrz duchowy Śri Ramakrishna Paramahamsa (1836-1886), który nie potrafił ani pisać ani czytać lecz wszystko uczył się na pamięć, inicjował uczonego w piśmie Swamiego Vivekanandę (1863-1902), który dzięki temu osiągnął stan nadświadomości. Jednakże, Swami Vivekananda przez siedem lat od inicjacji intensywnie praktykował, zanim doszedł do doskonałości. Następnie stał się wielkim głosicielem Yogi i Vedanty w Indiach i na Zachodzie. Swami Sivananda praktykował intensywną sadhanę nad brzegami rzeki Ganges (Ganga) przez wiele lat po swojej inicjacji.
W ciągu jednego roku Swami Sivananda inicjował Swamiego Vishnu-Devanandę jako sannyasina i dał mu tytuł Yoga Rajah (Król Jogi) i tytuł Profesora Hatha Yogi. Mimo iż Swami Vishnudevananda miał tylko 18 lat, Swami Sivananda pozwolił mu na nauczanie Hatha Yogi. Nie było żadnego fizycznego nauczania, jedynie duchowa inicjacja. Swami Sivananda dotknął czoła Swamiego Vishnu-devanandy i przywrócił mu pamięć i wiedzę yogi z jego poprzedniego życia. Następnie Swami Vishnudevananda został wysłany w 1957 roku, by rozpowszechniać nauki yogi na Zachodzie. Ta wielka i szlachetna tradycja znana jako yoga jest obecnie zagrożona zanieczyszczeniem przez komercyjne przedsięwzięcia tych, którzy chcieliby sprzedawać Yogę poprzez komercyjne organizacje jogiczne i zarabiać pomijając duchową istotą, czyli sens i cel ćwiczenia Hatha Joga/h!
JOGA TO ĆWICZENIA DLA CIEBIE!
Joga przeznaczona jest dla wszystkich, bez względu na wiek i kondycje fizyczną. Każdy ćwiczy dla siebie, według własnych możliwości, bez rywalizacji. Nieważne ile masz lat i jaka jest Twoja kondycja fizyczna. Joga jest niezastąpiona jako doskonałe remedium na stres, chandrę czy depresję. Poprawia samopoczucie, niweluje bóle kręgosłupa i stawów. Gdy posmakujesz yogi z pewnością zaprzyjaźnisz się z nią na dłużej. Zapraszamy do wspólnej przygody z yogą. Hatha Joga jest skutecznym sposobem naturalnego oczyszczania, uzdrawiania i rozwoju duchowego. Jest to praca z ciałem w statycznych i dynamicznych pozycjach (asanach) oraz w ich układach. Poszczególne asany układane są w określone sekwencje pozwalające symetrycznie rozciągać poszczególne grupy mięśni. W trakcie zajęć grupowych wykonanie każdej kolejnej asany poprzedzone jest dokładną instrukcją daną od nauczycieli. Ćwiczenia asan wykonuje się w ciszy i skupieniu. Sesję ćwiczeń yogi zaczyna lub kończy relaksacja w pozycji leżącej Śavasana. Metoda znana jako Hatha Joga/h charakteryzuje się niespotykaną nigdzie indziej ogromną precyzją ruchu. Nie ćwiczy się jedynie tak, jak pozwala ciało, byłaby to bowiem droga pogłębiania istniejących ograniczeń i nieprawidłowości, ale ćwiczy się tak by każda część ciała wykonała ściśle określoną pracę. Joga wzmacnia i utrzymuje w harmonii całe ciało. Asany hatha yogi to ćwiczenia rozciągające, wzmacniające i odprężające. Umysł skoncentrowany jest na ruchu i oddechu, co wyłącza go z chaotycznej gonitwy myśli. Dzięki temu świadomość uczy się pozostawać “tu i teraz”, a więc uprawiając joga/h uczymy się relaksu i koncentracji.
Strzec się jedynie trzeba „wynalazców” akcesoriów rzekomo wspomagających ćwiczenia, takich jak specjalnie zaprojektowane ławki, krzesła, wałki, klocki, liny itp., gdyż tacy gruntownie wypaczają cały system yogi i czynią go nieefektywnym i wykolejonym! W rzeczywistości akcesoria służą osiąganiu zysków przez ich wytwórców, nie są do yogi potrzebne ani przydatne i trzeba to sobie jasno powiedzieć! Joga ma korzenie w przedhinduskiej, wedyjskiej kulturze i dlatego czasem błędnie przyjmuje się, że jest religią. Podobnie, jak praktyka wschodnich sztuk walki (karate, aikido czy judo) nie wymaga od adeptów przyjęcia buddyzmu, tak ćwiczenie yogi nie czyni z praktykujących wyznawców hinduizmu, tym bardziej, że joga jest dużo starsza niźli hinduizm. Joga nie jest też żadną sektą, bo nie jest odłamem chrześcijaństwa. Joga nie ingeruje w życie religijne adeptów, ale uczy praw i zasad duchowych charakterystycznych dla całej wedyjskiej i arjańskiej kultury duchowej Wielkiej Indii. Uprawianie hatha yogi nie jest w konflikcie z wiarą chrześcijańską jak to insynuują apologeci i inkwizytorzy jakiś „jedynie słusznych” pseudoreligii polityczno-biznesowych. W rzeczywistości Jezus Chrystus intensywnie praktykował takie metody jak Bhakti Joga, Kriya Joga oraz Siddha Joga (Cudotwórstwo) i przeniósł czy raczej odnowił duchową Yogę na Bliskim Wschodzie. Wczesne chrześcijaństwo było intensywną praktyką Yogi w duchowy sposób! To raczej, zgodnie z historią, współczesne nurty chrześijańskie są podupadłymi odłamami, czyli sektami starej Bhakti Yogi, którą z Indii na Zachód przyniósł Jezus Chrystus, a co nie podobała się ówczesnemu politycznemu lobby żydowsko-rzymskiemu na Bliskim Wschodzie! Tym bardziej warto polecać i uskuteczniać ćwiczenie Joga/h!
Natha Sampradaya Hatha Joga
Strażniczka Linii Przekazu Odwiecznej Hatha Jogi
Śri Kamala Devi
Dodaj komentarz