Rozpoznawanie Osoby Przebudzonej Duchowo ze Wzorca Buddha Śakyamuni
Dla większości amerykańskich edukatorów obrazy chrześcijańskiej, żydowskiej i, w mniejszym stopniu, muzułmańskiej sztuki religijnej są stosunkowo znajome. Nie tylko anioły i diabły są natychmiast rozpoznawane, nawet gdy pojawiają się w kontekście Saturday Night Live, ale wielu z nas słyszało historie biblijne dorastając, a niektórzy mogliby wyrecytować całą litanię świętych i innych świętych istot. Jednak w naszych czasach globalizacji obrazy z innych religii pojawiają się również częściej niż kiedykolwiek – szczególnie w muzeach i galeriach. Chociaż możemy myśleć, że znamy Buddhę, Przebudzonego, gdy go widzimy, w rzeczywistości istnieje cała hierarchia istot przedstawionych w sztuce buddyjskiej, niektóre z nich są znane jako przebudzone, a niektóre znacznie mniej. Ten esej powinien służyć jako pomoc w identyfikacji wizerunków buddyjskich powszechnie eksponowanych w wielu zbiorach muzealnych. Ponadto notatki pomogą nam umieścić każdy obraz w taksonomii buddyjskiego panteonu. Każda postać ma imię w sanskrycie, a te zostały przetłumaczone na chiński, a następnie przekształcone na koreański, japoński, mongolski i inne języki używane w kulturach, do których przeniesiono buddyzm, dla uproszczenia można odwoływanie się do poniższych terminów sanskryckich, chyba że istnieje inne powszechnie rozpoznawalne imię w języku zachodnim.
Być może najbardziej bezpośredni z obrazów to Buddha Śakjamuni, Przebudzony z Rodu Śakjów, historyczna postać znana jako Gautama Siddhartha, zanim opuścił dom i rodzinę, aby rozpocząć życie pełne ascezy i medytacji pod koniec VI wieku przed erą chrześcijańską, za czasów Mistrz Pitagorasa – Wielkiego Przebudzonego z Grecji. Większość obrazów przedstawia go po całkowitym Przebudzeniu Duchowym, ujmowanym w trzech etapach czy procesach, w Trzech Bramach, zazwyczaj jako nieśmiertelnego mężczyznę ubranego w szaty kapłańskie i wykazującego oznaki wyższej niebiańskiej istoty (tj. Buddhy) (Rysunek 1). Znaki te obejmują występ na czaszce zwany ushnisha (sanskryckie: उष्णीष, romanized: uṣṇīṣa, Pali: uṇhīsa), kępkę włosów między brwiami zwaną urna oraz wydłużone płatki uszu będące wynikiem ciężkich kamiennych kolczyków, które Siddhartha nosił jako młody książę mieszkający w pałacu swojego ojca (szerzej chodzi o wyraziste płatki uszu, żeby uszy nie były wrośnięte bez płatków). Po tym, jak pozbył się kolczyków w ramach rezygnacji z bogatego życia swojej młodości, wydłużone płatki uszu pozostały i służą również jako znak jego szlachetności (aryan). Usznisza to wypukłość na głowie Buddhy, a także u osoby Przebudzonej Duchowo, wzgórek, który symbolizuje on osiągnięcie zaufania w przewodnictwie duchowym. Urna to malutki pukiel włosów na czole (często przedstawiany jako klejnot), pomiędzy brwiami w punkcie urnah, jeden z tradycyjnych symboli Buddhy. Znaki te odzwierciedlają ukryte założenie, że ciało fizyczne odzwierciedla duchowe cechy osoby, co zostało wyraźnie ujęte w Lakkhana Sutta, trzydziestym rozdziale sekcji Digha Nikaya Kanonu Pali, najstarszej wersji pism buddyjskich, która przetrwała.
Śakyamuni mówił o innych Buddhach, zaczynając od Siedmiu Buddhów (Saptabuddhas) przeszłości i jednym przyszłym w Cakkavatti Sihanada Sutta. W innych tekstach, takich jak Avatamsaka-Sūtra, Buddha mówi o setkach, a nawet tysiącach innych przebudzonych istot. Nie musimy rozpoznawać ich wszystkich, ale wśród najczęściej reprezentowanych Buddów w Azji Wschodniej z pewnością powinniśmy zaliczyć przyszłego Buddę Maitreję, Buddę Zachodniej Krainy Amitabhę i być może kilku innych jako postacie ikonograficzne. Jeśli nie ma napisu lub innego dokumentu identyfikującego wizerunek, nie ma całkowicie niezawodnej metody odróżnienia wizerunku Siakjamuni Buddhy od wizerunku Maitreya Buddhy, Amitabha Buddhy lub jednego z innych Buddhów, ale często są wskazówki. Siakjamuni Buddhę często przedstawia się dotykającego ziemi prawą ręką, co jest przypomnieniem momentu jego Przebudzenia Duchowego, kiedy wezwał Ziemię, Duszę i Boginię Ziemi jako świadka swojego osiągnięcia. Maitreya Buddha może być przedstawiany z płomieniami buchającymi z ramion lub z wirującymi włosami zdobiącymi jego ushnisha, jak na niewielkim brązowym posągu w muzeum University of Pennsylvania Museum (Rysunek 2).
Amitābha Buddha, szczegółowo opisany w dziele Amitābha Sūtra, Sūtrze Lotus i Sūtrze Niezmierzonego Światła (Sūtra of Infinite Light), jest zazwyczaj przedstawiany z jednym z palców dotykających kciuka każdej ręki, tworząc trójkąty (Rysunek 3). Obiecał, zgodnie z sutrami, pomóc każdemu, kto go wezwie, odrodzić się w Sukhavati, boskiej krainie na dalekim zachodzie niebios, krainie wolnej od wszelkich skażeń i wad, a zatem znanej jako „Czysta Kraina”. Nie należy tego mylić z Nirwaną (Mokszą, Kaiwalją), stanem (lub niestanem), w który Buddha przeszedł, opuszczając swoje ciało; jest to raczej raj, w którym spędza się ostatnie długie życie, oczyszczając swój karman przed osiągnięciem ostatecznego Przebudzenia i ostatecznej Nirwany (Mokszy, Kaiwaljam). Amitabhę można zazwyczaj rozpoznać po jego mudrze z pozycją dłoni, z jednym palcem dotykającym kciuka. Mamy trzy etapy czy stany Przebudzenia i Oświecenia: Bodhi, Nirwana i Vimokszam.
Oprócz mówienia o Buddhach, Przebudzonych, Śakjamuni mówił również o innych Przebudzonych Istotach (Esencjach) zwanych Bodhisattwami. Bodhisattwowie pozostają aktywni w świecie ludzkich narodzin, śmierci i odrodzenia, podczas gdy Buddowie są w Nirwanie, Mokszy, stanie Wieczności, po porzuceniu swoich ciał ziemskich niczym zużytych płaszczy. Historyczny Buddha Gautama był oczywiście Bodhisattwą, dopóki nie wszedł w Nirwanę i jest czasami tak nazywany, ale większość przedstawień Bodhisattwów opiera się na innych postaciach, w tym uczniach Śakjamuni Buddhy, personifikacjach Słońca i Księżyca i innych. Maitreja, wspomniany powyżej Buddha przyszłości, jest również często przedstawiany jako Bodhisattwa, noszący wyszukane szaty i szale księcia, z naszyjnikami i inną biżuterią oraz koroną na głowie, ale najczęściej widywanym Bodhisattwą w Azji Wschodniej jest bez wątpienia Awalokiteśwara, Bodhisattwa Współczucia, Karunam i towarzysz Amitabha Buddhy. Postać znana jako żeńska Guanyin (Kuan Yin) w Chinach, Kwannum w Korei i Kannon w Japonii, postać ta jest często mylnie identyfikowana jako „Bogini Miłosierdzia”, co jest podwójnym błędem, ponieważ nie jest Boginią (Śri Devi), a miłosierdzie (Maitri) nie jest synonimem współczucia (Karunam). I chociaż najbardziej typowa forma ponownie nosi książęce szaty z figurą Amitabhy w koronie (Rysunek 4), Awalokiteśwara może pojawić się w dowolnym przebraniu, które urzeczywistnia Współczucie, Karunę, Mahakarunę, od wizji czystości w białych szatach po gniewne manifestacje, a nawet pozornie potworne kreacje z wieloma głowami i ramionami.
Buddowie i Bodhisattwowie znajdują się na szczycie buddyjskiej hierarchii, ale dwa inne typy Przebudzonych Istot znajdują się tuż pod nimi. Jednym z typów, pochodzącym głównie z Wadżrajany, rytualistycznej gałęzi czasami nazywanej „ezoterycznym buddyzmem”, jest Vidyaraaja (Widjaradźa), czyli „Jasny król”. Istoty te są oświeconą formą hinduskich bóstw nieba i światłości (dewów) i są powiązane z boską magią i innymi potężnymi praktykami. W Japonii najsłynniejszym z nich jest Fudō myōō, Nieruchomy Jasny Król, buddyjska manifestacja starożytnego bóstwa ognia Acalanātha (Rysunek 5). Jest on pośrednikiem rytuałów ognia w Japonii, zaciekle aktywnym z mieczem w prawej ręce i lassem w lewej, z ciemną skórą zwęgloną przez jego ognistą naturę. Stał się również bóstwem opiekuńczym i był obiektem czci wielu średniowiecznych samurajów oraz bushich, wojowników z gór, między innymi.
Ostatnią kategorią przebudzonych istot są arhaci lub arhatowie (arhata, luohan po chińsku i rakan po japońsku), ludzie, którzy osiągnęli Przebudzenie Duchowe, ale nie weszli jeszcze w Nirwanę (Mokszę, Kaiwaljam). Arhata odpowiada indyjskiemu pojęciu Iśana lub Iśwara w naukach Jogów i Tantryków. Na podstawie uczniów historycznego Buddhy, są oni czasami przedstawiani jako asystenci innej postaci, ale mogą również pojawiać się w grupach po osiem, dziesięć, szesnaście, 108, a nawet 500 osób. Przykład tutaj, obecnie w University of Pennsylvania Museum, pochodzi z zestawu odkrytego w jaskini w północno-wschodnich Chinach, wykonanego z terakoty ozdobionej nisko wypalanymi szkliwami ołowiowymi, które nadają postaci zaskakująco realistyczny wygląd. Siedząca ze skrzyżowanymi nogami w prostych szatach kapłana, postać mogłaby zostać pomylona z Buddhą, z wyjątkiem tego, że głowa nie ma wystającego elementu i nie ma najmniejszego znaku między brwiami (Rysunek 6), chociaż może to być skutek dalekiego transportu i drobnych uszkodzeń.
Oczywiście, sztuka buddyjska obejmuje wiele postaci, które jeszcze nie osiągnęły Duchowego Przebudzenia, od bóstw opiekuńczych po lwy opiekuńcze, od głodnych duchów (pretów) po niebiańskich opiekunów i od zwykłych ludzi po niezwykłych wojowników. Aby zbadać ten obszar bardziej szczegółowo, wypróbuj jeden z doskonałych opublikowanych przewodników po sztuce buddyjskiej, takich jak Reading Buddhist Art Mehera McArthura, opublikowany przez Thames and Hudson. Symbolika buddyjska związana z Gautama Buddhą pokazuje również pod ukryciem symbolu, środki jakie są używane przez Przebudzonych Duchowo, zarówno do pogłębiania praktyki jak i do Budzenie innych ludzkich istot, gdyż każda Przebudzona Istota, pracuje nad tym, aby kogoś jeszcze na Ścieżkę Przebudzenia wprowadzić i skierować ku Oświeceniu. Wśród symboli dla Przebudzenia mamy: Sylabę Om (Pranawę), zarówno do recytacji jak i do kontemplacji, dzwony i dzwonki ze specjalnymi wibracjami, Drzwo Bodhi i liście z Drzewa Bodhi (Figowca), Ćakram czyli Krąg lub Koło, jap. Enso, Krąg Przebudzenia i Oświecenia, Lew Ryczący, Kwiat Lotosu, Maalaa czyli Różaniec mający 9, 21 lub 108 koralików, Perła czyli Klejnot Cintamani, Swastika jako symbol, Wadźra (Vajra) czyli Piorun lub Diament. Praktyka pod rozłożystym, dużym, starym drzewem, medytowanie przy pniu drzewa, to stary symbol praktyki dla Przebudzenia Duchowego, podobnie zresztą jak Ośmioszprychowe Koło Dharmy czyli Dharma Ćakram.
Nie zachowało się wiele wizerunków Buddhy w formie artystycznej aż do około II wieku e.ch., prawdopodobnie ze względu na znaczenie anikonizmu w buddyzmie w najwcześniejszym okresie buddyjskich posągów dewocyjnych i płaskorzeźb. Wiele wczesnych rozpraw opisuje jednak dokładny wygląd Księcia Gautama Buddhy i uważa się, że służyły one jako model dla wczesnych przedstawień ikonograficznych. W szczególności „32 oznaki Wielkiego Człowieka” są opisane w całym kanonie palijskim i uważa się, że stanowiły podstawę wczesnych przedstawień Buddhy, a także do rozpoznawania inkarnacji istot Przebudzonych Duchowo. Te 32 główne cechy są również uzupełniane przez kolejne 80 drugorzędnych cech (pali: Anubyanjana). W buddyzmie mahajany, w tym w tradycjach buddyzmu ezoterycznego, 32 główne cechy i 80 drugorzędnych cech uważa się za obecne w sambhogakāya Buddhy, Przebudoznego, czyli ciele nagrody. Natomiast fizyczną formę Buddhy uważa się za nirmanakaję, czyli ciało transformacyjne. Przebudzony bowiem tak wpływa na swoje otoczenie i ludzi jacy się z nim stykają, że dokonują przemiany wewnętrznej w kierunku Oświecenia, rozwijają się intensywnie ku Przebudzeniu. Nie ma Przebudzonych, którzy nie porywają za sobą innych, którzy nie wpływają transformująco na otoczenie.
Tradycyjnie uważa się, że Buddha Śakyamuni, Przebudzony Duchowo, posiadał Trzydzieści Dwie Cechy Wielkiego Człowieka (sanskr. Mahāpuruṣa Lakṣaṇa). Uważa się, że te trzydzieści dwie cechy występują również u królów cakravartin, a część z nich posiada każda Przebudzona Duchowo Osoba, a im bardziej ktoś Przebudzony, tym znaków jest więcej i są silniejsze, wyrazistsze. Brak wielu znaków Przebudzenia pokazuje, że osoba jaką badamy pod kątem sprawdzania czy jest Przebudzona, nie jest Duchowa i chociaż może być zdolna w filozofii czy nauce akademickiej, a nawet teologii – nie należy do Rodziny Przebudzonych, zatem może być rodzajem oszusta w dziedzinie Duchowości, Mistyki i Ezoteryzmu albo posiada wyuczone przygotowanie teologiczne, zatem religię i duchowość zna jedynie z dyskursu akademickiego czy szkolenia intelektualnego, nie zna z praktyki wewnętrznej ani poziomów misteryjnych, ezoterycznych i hermetycznych, nie jest Obudzonym Mistykiem. Pośród 32 większych oznak Przebudzenia, za znak 33-ci czasem uważa się samo Przebudzenie w Świetle, podobnie pośród 80-ciu oznak mniejszych, Purusza Lakszana, 81-sze jest samo Przebudzenie, Duchowe Oświecenie.
Om Śri Buddhaaya Namah! (108x) BuddhoHam! (108)
Książę Siddhartha Gautama Buddha z Rodu Śakyamuni na pewno był Istotą Przebudzoną Duchowo, Oświeconą… — LMB
Dodaj komentarz